Czym jest oszustwo podatkowe?
Oszustwo podatkowe jest zamierzonym czynem, który ma na celu uchylenie się od zapłaty podatku w części lub całości. W porównaniu do przypadkowo popełnionego błędu oszustwo podatkowe jest przeprowadzone umyślnie. Państwa członkowskie Wspólnoty Europejskiej zaliczają je do katalogu przestępstw gospodarczych. Sprawdź, jakie są rodzaje oszustw i co podpisuje się pod ten termin.
Definicja oszustwa podatkowego
Oszustwo podatkowe to zafałszowanie wymiaru zobowiązania podatkowego, które polega na dokonaniu niezgodnego z podatkowo-faktycznym wymiarem zobowiązania lub poprzez przedstawienie organowi niezgodnych ze stanem faktycznych danych dotyczących przedmiotu lub podstawy opodatkowania, w oparciu o które organ wydaje niezgodną z podatkowo-prawnym stanem faktycznym decyzję wymiarową. Oznacza to, że oszustwem podatkowym będzie każde wprowadzenie w błąd, zatajenie informacji o wysokości podatku lub próba dokonania tych czynności. Kodeks Karny Skarbowy przewiduje kary za:
- uchylenie się od opodatkowania,
- wyłudzenie zwrotu podatku,
- podanie nieprawdy,
- zatajenie prawdy w deklaracji lub oświadczeniu,
- uporczywe niezapłacenie podatku.
Warto również zaznaczyć, że za oszustwo podatkowe może również odpowiadać podatnik, który nie dokonał go bezpośrednio, lecz wykazał się brakiem wymaganej staranności i ostrożności. Jeśli tylko zaistniały przesłanki dotyczące podejrzenia nieprawidłowości lub naruszenia prawa, przedsiębiorca powinien zasięgnąć na ten temat informacji. Z tego powodu prowadzenie rachunkowości najczęściej jest zlecane zewnętrznym podmiotom, takim jak biura księgowe.
Poszczególne rodzaje oszustw podatkowych
Uchylenie się od opodatkowania to świadome wprowadzenie organów podatkowych w błąd poprzez zmniejszenie lub eliminację obciążeń podatkowych, a także przez brak złożenia deklaracji. Podatnikowi w takiej sytuacji grozi kara grzywny w wysokości do 720 stawek dziennych, kara pozbawienia wolności lub obie te kary łącznie. Jeśli jednak kwota pomniejszonego podatku nie przekracza ustawowego progu, sprawca podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Podawanie nieprawdy, zatajanie prawdy lub niedopełnienie obowiązku zawiadomienia o zmianie danych w celu uszczuplenia podatku podlega karze grzywny w wysokości do 720 stawek dziennych. Także i w tym przypadku sprawca podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe jeśli kwota podatku nie przekroczy ustawowego progu. Ta sama kara obowiązuje podatników, którzy uporczywie wymigują się od płacenia podatku w terminie. Sąd może jednak odstąpić od wymierzenia kary, jeśli przed wszczęciem postępowania w sprawie o wykroczenie skarbowe całość podatku zostanie wpłacona na rzecz właściwego organu.
Wyłudzenie zwrotu podatku polega na podaniu danych niezgodnych ze stanem rzeczywistym lub zatajenie rzeczywistego stanu rzeczy, które wprowadza w błąd właściwy organ, narażając na nienależny zwrot należności publicznoprawnej. W szczególności dotyczy to podatku naliczonego według przepisów o:
- podatku od towarów i usług,
- podatku akcyzowym,
- zwrocie nadpłaty,
- zaliczeniu nadpłaty na poczet zaległości podatkowej lub bieżących albo przyszłych zobowiązań.
Podatnik podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych, karze pozbawienia wolności lub obu tym karom łącznie. W przypadku nieprzekroczenia ustawowego progu nienależnego zwrotu podatku obowiązuje kara grzywny za wykroczenie skarbowe.